گره معاملاتی چیست؟
گره معاملاتی از جمله وضعیت‌های سهام در بازار سرمایه است. این مشکل می‌تواند برای هر سهمی پیش بیاید. در این مقاله قصد داریم قوانین مربوط به این مشکل را به شکل ساده بیان و تلاش کنیم تا سهام به آن گرفتار نشود؛ بنابراین می‌طلبد که شما هم مطالب دیگری درباره بورس بدانید. در همین راستا توصیه می‌شود مقالات دیگر الف بورس از جمله نکات هوشمندانه برای خرید سهام سودآور، فروش سهام چرا و چگونه؟، راز سود چند صد درصدی سهام و… مطالعه فرمایید. بدیهی است که افرادی که این مقالات را پا به پای ما دنبال کرده باشند؛ امروز می‌توانند در بورس موفقیت زیادی به دست آورند.
فهرست مطالب . . .
گره معاملاتی چه وضعیتی است؟
ماده بیست و پنج قانون در این زمینه به ما توضیح می‌دهد. در این ماده آمده است: وضعیتی که سهام دارای صف سفارش خریدوفروش باشد؛ حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌های با سه میلیارد سهم و بیشتر از دوبرابر حجم مبنا برای دیگر شرکت‌ها، حداقل به مدت پنج جلسه معاملاتی مورد معامله قرار نگیرد. توجه داشته باشید که صف خرید یا فروش لزوماً به این معنی نیست که سهام با طرف‌داران بسیاری مواجه است. بلکه می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد.
اینکه سهام به فروخته یا خریده نمی‌شود به دلیل عدم تقارن قیمت‌های درخواستی است. توجه داشته باشید که این عدم تقارن حداقل باید به مدت پنج جلسه معاملاتی طول بکشد تا بتوان گفت سهام دچار این وضعیت شده است.
گره معاملاتی چگونه وضعیتی است،
از دیگر دلایلی که ممکن است سهام درگیر یک گره به این شکل باشد می‌توان به زمانی اشاره کرد که متوسط معاملات روزانه در این زمان کمتر از پنج درصد حجم مبنا باشد. این مورد نیز موجب می‌شود شرکت در وضعیت گره معاملاتی اسیر شود. بنابراین باید به سرعت راهی برای رهایی خود برگزیند. توجه داشته باشید که می‌تواند از روش‌های متفاوتی بر اساس شرایط خود استفاده کند. این تنها برعهده شرکت است که انتخاب کند کدام راه مناسب است. البته در ادامه به قوانینی اشاره می‌کنیم که در این باره آمده است.
ممکن است زمانی که تمام معاملات یک نماد در پنج جلسه معاملاتی متوالی در سقف دامنه نوسان قیمت روزانه باشند نیز این مشکل ایجاد شود. همین اتفاق زمانی می‌افتد که کلیه نمادهای معاملاتی یک نماد طی پنج جلسه معاملاتی متوالی در کف دامنه نوسان قیمت روزانه خود نوسان کنند. بنابراین شرکت تا زمانی که نماد معاملاتی باز دارد باید در این زمینه دقت فراوانی به خرج دهد.
بورس و کنترل گره معاملاتی
این مشکل نیز همانند دیگر مشکلات باید اندازه‌گیری و ارائه شود. مسئول این کار نیز سازمان بورس و اوراق بهادار است. گزارش این مشکلات بسیار مهم است. چرا که بانک مرکزی برای اجرای سیاست‌های پولی – ارزی خود نیازمند این گزارش‌های است. در قانون 26 بورس آمده است: فهرست شرکت‌های مشمول گره معاملاتی توسط بورس استخراج و حداکثر تا پیش از شروع روز معاملاتی از طریق سامانه معاملات و سایت رسمی این سازمان باید به اطلاع عموم و بانک مرکزی برسد. توجه داشته باشید که سهام‌داران باید از نام این شرکت‌ها اطلاع داشته باشند تا بتوانند در رابطه با حل این مشکل راه‌حل‌های خود را ارائه و در حل آن سهیم باشند.
کنترل گره معاملاتی
قانون همیشه و همه جا راه گریزهای بسیاری دارد. به همین دلیل است که شرکت‌های بزرگ و چند ملیتی معمولاً چندین وکیل کاردرست ملی و بین‌المللی دارند. این وکلا در بسیاری از موارد می‌توانند شرکت را از زیان‌های بزرگ مالی نجات دهند. نمونه کوچک این زیان‌ها زمانی است که شرکت می‌خواهد دست به فرار مالیاتی بزند. اینجاست که این وکلا به کار می‌آیند. در ادامه این بخش می‌خواهیم قانونی برای فرار از دیگر قانون‌ها برای برخی از شرکت را به شما معرفی کنیم.
فرار مقررات
در ماده 27 قانون معاملات بورس آمده است: شرکت‌هایی که سهام پایه کمتر از 150 میلیون سهم دارند؛ در صورتی که مدیرعامل بورس صلاح بداند؛ می‌توانند قوانین و مقررات گره معاملاتی را رعایت نکنند.
بدیهی است که بسیاری از شرکت‌ها سعی می‌کنند با استفاده از این قانون از دیگر مقرراتی که درباره این مشکل است فرار کنند. این مشکل تنها مختص کشور ما نیست. هر از گاهی اخباری از داشتن چنین قوانینی در کشورهای دیگر به گوش می‌رسد. این مشکل به دلیل نظام سرمایه محور در کشورها است. بنابراین اصلاح تفکر خودمحور از اهمیت بالایی در این باره برخوردار است.
روز بعد از مشمولیت
هر روز تعداد بسیاری از شرکت‌ها در لیست سازمان بورس و اوراق بهادار قرار می‌گیرند. این شرکت‌ها در روز معاملاتی بعدی باید قوانینی رعایت کنند. البته همان‌طور که گفته شد شرکت‌هایی که سهام پایه آن‌ها کمتر از 150 میلیون سهم است؛ تحت شرایطی می‌توانند از اجرای این قوانین سر باززنند. تعدادی از این قوانین به شرح زیر است.
ماده 28 می‌گوید: شرکت‌هایی که بر اساس اعلام سازمان بورس در سایت مشمول گره معاملاتی می‌شوند؛ در ابتدای روز معاملاتی بعد دارای دامنه نوسان دوبرابر دامنه نوسان روزانه قیمت سهام آن نماد خواهند بود. در واقع روز بعد از اعلام سازمان بورس روز گشایش است. بنابراین باید کاری انجام شود که معاملات راحت‌تر انجام شود. به همین منظور است که در ادامه این روز، حراج پیوسته معاملات در دامنه نوسان قیمت روزانه شروع می‌شود. حال بسیاری می‌پرسند قیمت این حراج پیوسته چقدر است؟ باید بگوییم برای هر شرکت متفاوت است. در واقع برای هر سهم هر نماد متفاوت است. این قیمت را از قیمت کشف شده از طریق حراج ناپیوسته به دست می‌آورند.
گره معاملاتی
البته دقت داشته باشید که این قانون یک تبصره مهم هم دارد که شامل بسیاری از شرکت‌ها و معاملات می‌شود. در بسیاری از موارد بازهم معاملات روند ساده‌تر به خود نمی‌گیرند. قانون بازهم اینجا به کمک شرکت آمده است. این تبصره می‌گوید: در صورتی که معامله‌ای از طریق حراج ناپیوسته انجام نگرفت؛ آخرین قیمت نماد که همان قیمت پایانی نماد معاملاتی است؛ قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته خواهد بود.
در انتها
گره معاملاتی وضعیتی سخت برای سهام شرکت است. در این زمان سهام به سختی معامله و خریدوفروش می‌شود. به همین منظور قانون راه‌هایی برای گشایش در کار معاملاتی در نظر گرفته است. البته این قانون استثناهایی هم دارد که در این مقاله ذکر شده‌اند. دقت داشته باشید که لیست شرکت‌هایی که در این گره گیر افتاده‌اند حداقل تا قبل از روز معاملاتی در اختیار شما قرار می‌گیرند. درست است که می‌توان با این لیست هم به سود و هم به زیان رسید؛ اما دقت داشته باشید که آموزش زیان ندارد! به همین دلیل سایت‌ها، معلمان و هر چیزی که به شما آموزش رایگان ارائه کند؛ ارزشمند خواهد بود.
با توجه به این موضوع باید گفت در صورتی که مقالات دیگر الف بورس را مطالعه نکنید؛ از دستتان رفته است! پیشنهاد ما مطالعه مقالاتی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. p/e در تحلیل سهام، نکات هوشمندانه برای خرید سهام سودآور، فروش سهام چرا و چگونه؟، همه چیز درباره P/E، ضریب بتای سهام و تمام چیزهایی که باید بدانید!، راز سود چند صد درصدی سهام و… مقالات پیشنهادی ما هستند. امیدواریم برایتان مفید واقع شوند.
