اصطلاحات تخصصی بورس

دسته بندی :آموزش بورس از صفر 31 فروردین 1397

آشنایی با اصطلاحات تخصصی بازار سرمایه

فهرست مطالب . . .

ردیف
اصطلاح
تعریف
1
ارزشیاب
کارشناس مالی است که دارایی‌ها و اوراق‌بهادار موضوع این قانون را مورد ارزشیابی قرار ‌دهد.
2
اساس‌نامه
اساس‌نامه‌ی نمونه‌ی شرکت‌های سهامی عام پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار مصوب هیئت مدیره‌ی سازمان.
3
اطلاعات مهم
اطلاعاتی درباره‌ی رویدادها و تصمیمات مربوط به ناشر که بر قیمت اوراق‌بهادار ناشر و تصمیم سرمایه‌گذاران تاثیر بااهمیت داشته باشد.
4
اطلاعات نهانی
هرگونه اطلاعات افشا نشده برای عموم که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط می‌شود، و در صورت انتشار، بر قیمت و یا تصمیم سرمایه‌گذاران برای معامله اوراق‌بهادار مربوط تاثیر می‌گذارد.
5
اعلام عمومی
انتشار عمومی رای قطعی صادره توسط مرجع ذیصلاح .
6
افشاء
ارسال اطلاعات به سازمان و انتشار عمومی و به‌موقع اطلاعات مطابق ضوابط دستورالعمل افشا
7
افشای فوری
افشای اطلاعات به محض آگاهی ناشر، با رعایت شرایط دستورالعمل افشای فوری
8
امیدنامه
سندی که اهداف، نرخ بازده مورد انتظار، شرایط و نحوه تبدیل اوراق به سهام (در صورت لزوم) و سایر جزئیات مربوط به “طرح توسعه و نوسازی شرکت” را شرح می‌دهد و تصویری از آینده‌ی سرمایه‌گذاری برای تصمیم‌گیری در اختیار سرمایه‌گذاران (خریداران “اوراق مشارکت”) قرار می‌دهد. این سند قبل از انتشار عمومی باید به تایید “امین”، “حسابرس” و “بورس” برسد.
9
انتشار
انتشار عبارت است از صدور اوراق بهادار برای عرضه عمومی.
10
انتقال قانونی
انتقال اوراق‌بهاداری است که به موجب قوانین خاص و یا با حکم دادگاه صالحه به شخص دیگری صورت می‌گیرد.
11
انتقال قهری
انتقال اوراق بهاداری است که با فوت دارنده‌ی آن به وراث قانونی وی صورت می‌گیرد.
12
انحصار
وضعیتی در بازار که سهم یک یا چند بنگاه یا شرکت تولیدکننده، خریدار و فروشنده از عرضه و تقاضای بازار به میزانی باشد که قدرت تعیین قیمت و یا مقدار را در بازار داشته باشد، یا ورود بنگاه‌های جدید به بازار یا خروج از آن با محدودیت مواجه باشد.
13
اوراق اجاره
اوراق بهادار با نام قابل نقل و انتقالی است که نشان دهنده‌ی مالکیت مشاع دارنده‌ی آن در دارایی مبنای انتشار اوراق اجاره است.
14
اوراق بهادار
هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل و انتقال برای مالک عین و یا منفعت آن باشد. شورا، اوراق بهادار قابل معامله را تعیین و اعلام خواهد کرد. مفهوم ابزار مالی و اوراق بهادار در متن این قانون، معادل هم در نظر گرفته شده است.
15
اوراق مشارکت
اوراق بهادار با نامی که با مجوز “بورس” به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین جهت تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های نوسازی و توسعه شرکت‌های پذیرفته شده در “بورس” منتشر می‌شود. این اوراق بدون تضمین دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران انتشار می‌یابند.
16
اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام
آن گروه از (اوراق مشارکت) (ناشر) است که در سررسید نهایی و یا قبل از آن قابل تبدیل به سهام همان شرکت (ناشر) باشد.
17
ایستگاه معاملاتی
پایانه‌ی معاملاتی کارگزار است که با سامانه‌ی معاملاتی بورس در ارتباط می‌باشد. هر “ایستگاه معاملاتی” با کدی مشخص می‌شود که به آن “کد ایستگاه معاملاتی” گویند. ایستگاه‌های معاملاتی هر کارگزار با کدهای جداگانه تعریف می‌شود.
18
بازارگردان
کارگزار/ معامله‌گری است که با اخذ مجوز لازم و با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق‌بهادار معین و تحدید دامنه‌ی نوسان قیمت آن، به داد و ستد آن اوراق می‌پردازد.
ردیف
https://najafi8.ir/
تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
19
بازارگردانی
فعالیتی است که با هدف کاهش دامنه‌ی نوسانات قیمت اوراق‌بهادار و تامین نقدشوندگی آن با مجوز “سازمان” توسط “کارگزار” انجام می‌شود.
20
بازارهای خارج از بورس
بازاری است در قالب شبکه‌ی ارتباط الکترونیک یا غیرالکترونیک که معاملات اوراق بهادار در آن بر پایه‌ی مذاکره صورت می‌گیرد.
21
بانی
شخص حقوقی است که نهاد واسط برای تأمین مالی وی در قالب عقود اسلامی، اقدام به انتشار اوراق اجاره می‌نماید.
22
بستن نماد
توقف معاملات هر یک از انواع اوراق بهادار طی دوره‌ی معین طبق دستورالعمل مربوطه می‌باشد.
23
بنگاه
واحد اقتصادی که در تولید کالا یا خدمت فعالیت می‌کند، اعم از آن که دارای شخصیت حقوقی یا حقیقی باشد.
24
پذیرش مضاعف
پذیرش اوراق‌بهاداری است که علاوه‌بر “بورس” در بورس دیگری نیز پذیرفته شده باشد.
25
پذیره‌نویسی
فرایند خرید اوراق بهادار از ناشر و یا نماینده‌ی قانونی آن و تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد.
26
تابلوی بورس
تابلویی است که برای ارائه‌ی اطلاعات طبقه‌بندی‌شده‌ی اوراق‌بهادار به‌کار می رود از قبیل تابلوی اصلی و فرعی، تابلو اوراق‌ مشارکت دولتی و تابلوی اوراق مشارکت شرکت‌ها.
27
تخلف
هرگونه فعل یا ترک فعل که منجر به نقض قانون و یا مقررات شود.
28
تسویه و پایاپای
مرحله‌ی پایانی انجام معامله است که طی آن مالکیت اوراق‌بهادار به خریدار و وجوه حاصل از معامله به فروشنده منتقل می‌شود.
29
تعلیق پذیرش
توقف موقت معاملات اوراق بهادار درج شده در فهرست نرخ‌های بورس ناشی از نقض مفاد این دستورالعمل.
30
تقاضا
عبارت است از اعلام آمادگی برای خرید اوراق بهادار از طرف کارگزار خریدار.
31
جلسه رسمی معاملاتی
ساعاتی پیوسته از یک نشست کاری است که معاملات اوراق‌بهادار در این ساعات انجام می‌پذیرد. “بورس” می‌تواند در یک شبانه‌روز بیش از یک نشست رسمی معاملاتی داشته باشد.
32
حجم مبنا
تعداد اوراق‌بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد دادوستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز ، در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد.
33
حداقل سفارش انباشته
حداقل مقدار سفارشی است که بازارگردان موظف است طبق قرارداد بازارگردانی همواره در سفارش خرید یا فروش خود در سامانه‌ی معاملاتی بورس در هر نماد معاملاتی به‌صورت فعال نگهدارد.
34
حداقل معاملات روزانه
حداقل میزان معاملات در هر نماد است که بازارگردان موظف به انجام آن در یک روز معاملاتی می‌باشد.
35
حراج
سازوکاری برای دادوستد اوراق‌بهادار بر پایه‌ی انطباق سفارش‌های خرید و فروش مشتریان با درنظر گرفتن اولویت قیمت و زمان است.
36
حساب تضمین بورس
حساب ویژه ای است که به منظور ایفای تعهدات “کارگزاران” ناشی از فعالیت کارگزاری با هدف حمایت از سرمایه‌گذاران، افتتاح می‌شود.
37
حسابرس
موسسات حسابرسی عضو جامعه‌ی حسابداران رسمی ایران که امکان سنجی فنی، اقتصادی و مالی “طرح نوسازی و توسعه شرکت” را تایید می‌کند و گزارش پیشرفت کار، نرخ بازده و دیگر اطلاعات مالی طرح سرمایه‌گذاری را به اطلاع دارندگان “اوراق مشارکت” می‌رساند. حسابرس می‌تواند در عین حال “حسابرس” شرکت “ناشر” هم باشد.
ردیف
اصطلاح
تعریف
38
حسابرس معتمد
موسسه‌ی حسابرسی است که بر اساس ضوابط “دستوالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار” به عنوان موسسه‌ی حسابرسی معتمد سازمان پذیرفته شده است.
39
خرید گروهی
خرید اوراق‌بهادار توسط کارگزار با کد معین، و تخصیص آن به مشتریان است.
40
دارایی
مال منقول یا غیرمنقول با مشخصات تعیین‌شده در این دستورالعمل است که می‌تواند مبنای انتشار اوراق اجاره واقع شود.
41
دارایی‌های صندوق
منظور کلیه حقوق مادی و معنوی صندوق است از جمله وجوه دریافتی از سرمایه‌گذاران بابت پذیره‌نویسی اولیه‌ی واحدهای سرمایه‌گذاری و صدور واحدهای سرمایه‌گذاری، اوراق بهاداری که از محل این وجوه به نام صندوق خریداری می‌شود و کلیه حقوق، منافع و سود متعلق به آن‌ها، مطالبات صندوق از اشخاص و کارمزدهایی که مطابق اساس‌نامه یا امیدنامه برای صندوق دریافت می‌شود.
42
دامنه مظنه
حداکثر اختلاف بین قیمت سفارش خرید و سفارش فروش در هر نماد معاملاتی به درصد است که بازارگردان آن نماد، در سامانه‌ی معاملاتی بورس وارد می‌نماید. این درصد نسبت به قیمت سفارش خرید محاسبه می‌شود.
43
دامنه نوسان قیمت
پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه، طی یک یا چند جلسه‌ی رسمی معاملاتی بورس، قیمت می‌تواند نوسان داشته باشد.
44
دوره پذیره نویسی اولیه
مهلتی است که طبق ماده‌ی 8 برای فروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق به قیمت مبنا و تامین حداقل سرمایه مورد نیاز برای تشکیل و شروع فعالیت صندوق تعیین شده است.
45
سامانه معاملاتی
سیستم رایانه‌ای است که دریافت سفارش‌های خرید و فروش، تطبیق سفارش‌ها و در نهایت انجام معاملات از طریق آن انجام می‌شود.
46
سبد
مجموعه دارایی‌های مالی است که از محل وجوه سرمایه‌گذاران خریداری می‌شود.
47
سپرده‌گذاری
عملیاتی است که طی آن اوراق بهاداری که در سامانه معاملات به ثبت رسیده است، قابلیت معامله پیدا می‌کند.
48
سرمایه‌گذار خارجی
شخص خارجی که مجوز معامله را از سازمان بورس دریافت نموده باشد.
49
سرمایه‌گذاری خارجی راهبردی
سرمایه‌گذار خارجی که قصد تملک بیش از 10درصد سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس را دارد، یا پس از تملک سهام یک شرکت پذیرفته‌شده در بورس یا بازار خارج از بورس یک کرسی هیئت مدیره‌ی آن شرکت را در اختیار بگیرد.
50
سفارش
درخواست خرید و یا فروش اوراق‌بهادار است که توسط “مشتری” به کارگزار ارائه می‌شود.
51
سهام کنترلی
حداقل میزان سهام مورد نیاز برای آن‌که دارنده‌ی آن قادر به تعیین اکثریت اعضای هیات مدیره‌ی شرکت باشد.
52
سهام مدیریتی
میزانی از سهام یک شرکت که دارنده آن طبق اساسنامه اختیار تعیین حداقل یک عضو را در هیات مدیره شرکت دارد.
53
سهامدار/ سهامداران عمده
سهامدار یا سهامدارانی که توانایی هدایت سیاست‌های مالی و عملیاتی ناشر به‌منظور کسب منافع از فعالیت‌های آن را دارا هستند.
54
سهم شناور آزاد
بخشی از سهام آن شرکت است که دارندگان آن همواره آماده‌ی عرضه و فروش آن سهام می‌باشند، و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.
55
شاخص
نماگری است که تغییرات قیمت یا بازده‌ی یک یا مجموعه‌ای از اوراق‌بهادار را طی دوره‌ی زمانی مشخص نشان می‌دهد.
ردیف
AbcBourse.ir
تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
56
شایعه
اخباری حاکی از وجود اطلاعات مهمی است که به‌طور غیررسمی منتشر شده و توسط ناشر تایید یا تکذیب نشده است و احتمال می‌رود بر قیمت اوراق‌بهادار ناشر تاثیر بااهمیت داشته باشد.
57
شخص تحت کنترل
شخص حقوقی است که ناشر می‌تواند سیاست‌های مالی و عملیاتی آن را به‌منظور کسب منافع از فعالیت‌های آن شخص، هدایت نماید.
58
شرکت
شخص حقوقی که با رعایت قانون تجارت یا قانون خاص حسب مورد تشکیل شده باشد.
59
شرکت مادر (هلدینگ)
شرکتی که با سرمایه‌گذاری در شرکت سرمایه‌پذیر جهت کسب انتفاع، آن‌قدر حق رای کسب می‌کند که برای کنترل عملیات شرکت، هیئت مدیره را انتخاب کند و یا در انتخاب اعضای هیئت مدیره موثر باشد.
60
صندوق سرمایه‌گذاری
نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار می‌باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند.
61
ضامن
شخص حقوقی است که پرداخت مبالغ اجاره‌بها و حسب مورد بهای خرید دارایی مورد اجاره و نیز سایر وجوهی که بانی ملزم به پرداخت آن به ناشر می‌باشد را تعهد و تضمین می‌نماید.
62
عامل پرداخت
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه‌ی وجوه است که نسبت به پرداخت‌های مرتبط با اوراق اجاره در سررسیدهای معین به سرمایه‌گذاران اقدام می‌نماید.
63
عامل فروش
شخص حقوقی است که نسبت به عرضه و فروش اوراق اجاره از طرف نهاد واسط اقدام می‌نماید.
64
عرضه
عبارت است از اعلام آمادگی برای فروش اوراق‌بهادار از طرف کارگزار فروشنده.
65
عرضه اولیه
منظور نخستین عرضه‌ی اوراق‌بهادار شرکت، پس از پذیرش آن در بورس است.
66
عرضه خصوصی
فروش مستقیم اوراق بهادار توسط “ناشر” به سرمایه‌گذاران نهادی است.
67
عرضه عمومی
عرضه‌ی اوراق بهادار منتشره به عموم جهت فروش.
68
فروش گروهی
فروش اوراق‌بهادار تجمیع شده‌ی تعدادی از مشتریان با کد معین کارگزار می‌باشد.
69
فروشنده
شخص حقوقی یا حقیقی معتبر است که اقدام به فروش دارایی به نهاد واسط می‌نماید.
70
فعالیت نامتعارف بازار
به‌هرگونه نوسان نامتعارف در قیمت یا حجم دادوستد اوراق‌بهادار ناشر اطلاق می‌شود.
71
فهرست نرخ‌های بورس
سندی رسمی است که به منظور مشخص نمودن اوراق بهادار قابل معامله، معاملات انجام شده‌ی اوراق بهادار و قیمت آن‌ها به تفکیک بازارهای اول و دوم، توسط بورس تنظیم و به اطلاع عموم می‌رسد.
72
قرارداد سلف
قراردادی است که براساس آن عرضه‌کننده مقدار معینی از دارایی پایه را بر اساس مشخصات قرارداد سلف در ازای بهای نقد به فروش می‌رساند تا در دوره‌ی تحویل به خریدار تسلیم کند، خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه‌ی خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش رساند. قرارداد مذکور نیز در این دستورالعمل به اختصار قرارداد سلف نامیده می‌شود.
73
قیمت آغازین
قیمتی است که در شروع جلسه‌ی رسمی معاملاتی برای هر ورقه‌ی بهادار در تابلو بورس اعلام می‌شود.
74
قیمت باز
نرخی است که اختیار تعیین آن از طرف “مشتری” به کارگزار واگذار می‌شود.
75
قیمت پایانی
قیمت هر ورقه‌ی بهادار در پایان هر جلسه رسمی معاملاتی بورس است که محاسبه و توسط “بورس” اعلام می‌شود.
ردیف
AbcBourse.ir
تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
76
قیمت پایه
قیمت مشخص و بدون قید و شرطی است که توسط فروشنده برای عرضه‌ی سهام در معاملات عمده تعیین و از طریق کارگزار فروشنده به بورس اعلام می‌شود و مبنای رقابت در معاملات عمده می‌باشد.
77
قیمت پیشنهادی
نرخی است که برای هر واحد اوراق بهادار از طرف کارگزار وارد سامانه معاملات می‌شود.
78
قیمت محدود
نرخی است که حداکثر یا حداقل آن از طرف “مشتری” به کارگزار اعلام می‌شود.
79
قیمت معین
نرخ ثابتی است که توسط “مشتری” برای انجام معامله به کارگزار اعلام می‌شود.
80
قیمت تعدیل‌شده‌ی پایانی
قیمتی است که پس از اعمال اثر تغییرات سرمایه یا تقسیم سود نقدی در قیمت پایانی محاسبه می‌شود.
81
قیمت مرجع
قیمت پایانی سهم یا قیمت تعدیل شده پایانی در روز معاملاتی قبل، حسب مورد است که توسط بورس محاسبه می‌شود.
82
کارگزار
موسسه‌ای (شرکتی) است که با مجوز “سازمان” به نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود حسب مورد، و براساس قوانین و مقررات مربوط، به دادوستد اوراق‌بهادار پذیرفته شده در بورس و سایر خدمات کارگزاری می‌پردازد.
83
کارگزار متعهد پذیره نویسی
کارگزاری است که در عرضه‌ی اولیه‌ی اوراق‌بهادار به بورس، هماهنگی برای تامین مالی خرید بخشی از اوراق را که به فروش نمی‌رسد، به عمل آورده باشد.
84
کارگزار معرف
کارگزاری که در پذیرش اوراق‌بهادار نقش مشاور و کارشناس را برای عرضه‌ی اولیه برعهده داشته باشد.
85
کد معاملاتی
شناسه‌ی “مشتری” جهت انجام معامله‌ی اوراق بهادار در سامانه‌ی معاملات است. این شناسه به صورت حروف، عدد، و یا ترکیبی از هر دو می‌باشد.
86
کد معاملاتی گروهی
شناسه‌ای است که برای ورود سفارش‌های خرید و یا فروش گروهی برای هر شرکت کارگزاری در سامانه‌ی معاملات تعریف شده است. این شناسه به‌صورت حروف، عدد، و یا ترکیبی از هر دو می‌باشد.
87
کنترل
توانایی راهبری سیاست‌های مالی و عملیاتی یک واحد تجاری به‌منظور کسب منافع از فعالیت‌های آن.
88
گواهی سرمایه گذاری
سندی است که مطابق اساس‌نامه از طرف صندوق به نام یک سرمایه‌گذار صادر می‌شود و معرف تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری در تملک آن سرمایه‌گذار است.
89
گواهی نامه حق تقدم (حق خرید)
گواهی‌نامه‌ای است که در آن میزان حق‌تقدم در خرید سهم، وجوه قابل واریز و مطالبات سهامدار در صورتی که وجود داشته باشد، قید شده است.
90
گواهی نامه نقل و انتقال و سپرده سهام
گواهی‌نامه‌ای است که دارایی سهام و میزان سهام سپرده شده‌ی سهامدار را نشان می‌دهد.
91
مبارزه با پولشویی
به منظور هماهنگ کردن دستگاه‌های ذی‌ربط در امر جمع‌آوری، پردازش و تحلیل اخبار، اسناد و مدارک، اطلاعات و گزارش‌های واصله، تهیه‌ی سیستم‌های اطلاعاتی هوشمند، شناسایی معاملات مشکوک و به منظور مقابله با جرم پولشویی شورای عالی مبارزه با پولشویی به ریاست و مسئولیت وزیر اقتصادی و دارایی و با عضویت وزرای بازرگانی، اطلاعات، کشور و رئیس بانک مرکزی با وظایف ذیل تشکیل می‌گردد:1. جمع‌آوری و کسب اخبار و اطلاعات مرتبط و تجزیه و تحلیل و طبقه‌بندی فنی و تخصص آن‌ها در مواردی که قرینه‌ای بر تخلف وجود دارد طبق مقررات؛ 2. تهیه و پیشنهاد آیین‌نامه‌های لازم در خصوص اجرای قانون به هیئت وزیران؛ 3. هماهنگ‌کردن دستگاه‌های ذی‌ربط و پیگیری اجرای کامل قانون در کشور؛ 4. ارزیابی گزارش‌های دریافتی و ارسال به قوه‌ی قضائیه در مواردی که به احتمال قوی صحت دارد و یا محتمل آن از اهمیت برخوردار است؛ 5. تبادل تجارب و اطلاعات با سازمان‌های مشابه در سایر کشورها در چهارچوب مفاد ماده (11).
ردیف
AbcBourse.ir
تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
92
محدودیت حجمی
حداکثر تعداد اوراق‌بهاداری است که در هر نماد معاملاتی طی هر سفارش در سامانه‌ی معاملات وارد می‌شود. این رقم مضرب صحیحی از واحد پایه معاملاتی متعارف است.
93
مشاور پذیرش
شخصی است که به عنوان رابط اصلی متقاضی و بورس، تمام یا بخشی از وظایف متقاضی در فرآیند پذیرش را به نمایندگی از طرف وی انجام می‌دهد.
94
مشتری
شخصی است که متقاضی خرید (یا فروش) اوراق‌بهادار است. “مشتری” می‌تواند نماینده‌ی قانونی خریدار یا فروشنده باشد.
95
معاملات
خرید یا فروش اوراق‌بهاداری است که در بورس پذیرفته شده است. هر معامله در صورتی قطعیت می‌یابد که به تایید “بورس” برسد.
96
معاملات خوشه‌ای
خرید یا فروش مجموعه‌ای از اوراق‌بهادار است که به‌طور یک‌جا معامله می‌شود.
97
معاملات اشخاص خارجی
خرید و فروش اوراق‌بهادار اشخاص خارجی است که حسب مورد، پس از اخذ مجوز از مراجع ذی‌ربط، اقدام به معامله اوراق‌بهادار می‌کنند.
98
معاملات اعتباری
معاملاتی است که درصدی از ثمن معامله از طریق بانک و یا موسسه‌ی مالی یا اعتباری تامین مالی شده باشد.
99
معاملات با اقربا
خرید و فروش اوراق بهادار با همسر و اقربای درجه‌ی یک (طبقه‌ی اول نسبی طبق تعریف قانون مدنی) است.
100
معاملات تجدید ساختار
انتقال اوراق‌بهادار از طرف شرکت مادر به شرکت‌های تابعه با هدف تجدید ساختار است.
101
معاملات چرخشی
معاملاتی است که با تکمیل چرخه‌ی آن ظرف یک جلسه‌ی معاملاتی، وضعیت مالکیت طرفین معامله تغییری نمی‌کند.
102
معاملات دوطرفه
معاملاتی است که کارگزار هم‌زمان نقش کارگزار خریدار و فروشنده را بر عهده دارد.
103
معاملات عمده
معاملاتی است که تعداد سهام مورد معامله از درصد معینی از کل سهام آن شرکت، یا حجم معاملات آن طی دوره معین، و یا حجم معاملات کل بازار طی مدت معین، بیشتر باشد.
104
معاملات مشروط
معاملاتی است که برای انجام و یا نحوه‌ی تسویه آن، شرایطی برابر مقررات “بورس” تعیین شده باشد.
105
معامله بلوک
معاملاتی است که در آن قواعد مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمی‌شود.
106
معامله ترجیحی
انتقال سهام شرکت‌های دولتی به کارکنان واحدها به‌منظور اجرای برنامه‌های خصوصی‌سازی است که به نرخ معینی انجام می‌شود.
107
مقررات
منظور قانون تجارت، قانون مالیات‌ها، قانون بازار اوراق بهادار، استانداردهای حسابداری و حسابرسی ملی، مصوبات هیئت وزیران، شورا، سازمان و سایر قوانین و ضوابط موضوعه در خصوص بازار اوراق‌بهادار و ناشر می‌باشد.
108
ناشر بازار خارج از بورس
ناشری که اوراق‌بهادار آن نزد سازمان ثبت شده و در بازار خارج از بورس پذیرفته شده باشد.
109
ناشر بورسی
ناشری که اوراق‌بهادار آن در بورس پذیرفته شده باشد.
110
ناشر غیر بورسی
ناشری که اوراق‌بهادار آن نزد سازمان ثبت شده؛ ولی در بورس یا بازار خارج از بورس پذیرفته نشده است.
111
نماد معاملاتی
شناسه‌ای است که برای هر یک از اوراق‌بهادار به‌صورت منحصربه‌فرد در سامانه‌ی معاملات تعریف شده است. این شناسه می‌تواند بصورت حروف، عدد و یا ترکیبی از هر دو باشد.
ردیف
AbcBourse.ir
تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
112
نهادها و تشکل‌های تحت نظارت
کلیه نهادها و تشکل‌هایی که بر اساس قانون، مجوز تاسیس یا فعالیت خود را از شورا یا سازمان دریافت نموده باشند از قبیل بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس، کانون‌ها، بازارهای مشتقه، بورس‌های کالایی، شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و نهادهای مالی.
113
نهادهای مالی
منظور نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهاداراند که از آن جمله می توان به کارگزاران، کارگزاران/ معامله‌گران، بازارگردانان، مشاوران سرمایه‌گذاری، موسسات رتبه‌بندی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی، شرکت‌های تامین سرمایه و صندوق‌های بازنشستگی اشاره کرد.
114
واحد پایه معاملاتی متعارف
حداقل میزان اوراق‌بهادار در هر معامله است که توسط “بورس” تعیین می‌شود.
115
واحد پایه معاملاتی نامتعارف
میزان اوراق‌بهاداری که از واحد پایه‌ی معاملاتی متعارف کمتر است.
116
واحد سرمایه‌گذاری
کوچک‌ترین جزء سرمایه صندوق می‌باشد.
117
واحد نظارتی
واحدی در سازمان یا بورس که حسب وظایف خود، مسئولیت نظارت بر رعایت قانون و مقررات توسط ناشر را بر عهده دارد.
118
واحدهای سرمایه‌‌گذاری باطل شده
واحدهای سرمایه‌گذاری باطل شده در هر زمان، عبارت است از واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق که از زمان شروع پذیره‌نویسی تا آن زمان مطابق این اساس‌نامه باطل شده است.
119
واحدهای سرمایه‌گذاری منشرشده
واحدهای سرمایه‌گذاری منتشر شده در هر زمان عبارت از واحدهای سرمایه‌گذاری است که صندوق از زمان شروع پذیره‌نویسی تا آن زمان صادر نموده است.
120
واحدهای سرمایه‌گذاری نزد سرمایه‌گذاران
واحدهای سرمایه‌گذاری است که در یک زمان معین براساس گواهی‌های سرمایه‌گذاری صادره، در مالکیت سرمایه‌گذاران است.

ردیف	اصطلاح	تعریف
1	ارزشیاب	کارشناس مالی است که دارایی‌ها و اوراق‌بهادار موضوع این قانون را مورد ارزشیابی قرار ‌دهد.
2	اساس‌نامه	اساس‌نامه‌ی نمونه‌ی شرکت‌های سهامی عام پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار مصوب هیئت مدیره‌ی سازمان.
3	اطلاعات مهم	اطلاعاتی درباره‌ی رویدادها و تصمیمات مربوط به ناشر که بر قیمت اوراق‌بهادار ناشر و تصمیم سرمایه‌گذاران تاثیر بااهمیت داشته باشد.
4	اطلاعات نهانی	هرگونه اطلاعات افشا نشده برای عموم که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط می‌شود، و در صورت انتشار، بر قیمت و یا تصمیم سرمایه‌گذاران برای معامله اوراق‌بهادار مربوط تاثیر می‌گذارد.
5	اعلام عمومی	انتشار عمومی رای قطعی صادره توسط مرجع ذیصلاح .
6	افشاء	ارسال اطلاعات به سازمان و انتشار عمومی و به‌موقع اطلاعات مطابق ضوابط دستورالعمل افشا
7	افشای فوری	افشای اطلاعات به محض آگاهی ناشر، با رعایت شرایط دستورالعمل افشای فوری
8	امیدنامه	سندی که اهداف، نرخ بازده مورد انتظار، شرایط و نحوه تبدیل اوراق به سهام (در صورت لزوم) و سایر جزئیات مربوط به “طرح توسعه و نوسازی شرکت” را شرح می‌دهد و تصویری از آینده‌ی سرمایه‌گذاری برای تصمیم‌گیری در اختیار سرمایه‌گذاران (خریداران “اوراق مشارکت”) قرار می‌دهد. این سند قبل از انتشار عمومی باید به تایید “امین”، “حسابرس” و “بورس” برسد.
9	انتشار	انتشار عبارت است از صدور اوراق بهادار برای عرضه عمومی.
10	انتقال قانونی	انتقال اوراق‌بهاداری است که به موجب قوانین خاص و یا با حکم دادگاه صالحه به شخص دیگری صورت می‌گیرد.
11	انتقال قهری	انتقال اوراق بهاداری است که با فوت دارنده‌ی آن به وراث قانونی وی صورت می‌گیرد.
12	انحصار	وضعیتی در بازار که سهم یک یا چند بنگاه یا شرکت تولیدکننده، خریدار و فروشنده از عرضه و تقاضای بازار به میزانی باشد که قدرت تعیین قیمت و یا مقدار را در بازار داشته باشد، یا ورود بنگاه‌های جدید به بازار یا خروج از آن با محدودیت مواجه باشد.
13	اوراق اجاره	اوراق بهادار با نام قابل نقل و انتقالی است که نشان دهنده‌ی مالکیت مشاع دارنده‌ی آن در دارایی مبنای انتشار اوراق اجاره است.
14	اوراق بهادار	هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل و انتقال برای مالک عین و یا منفعت آن باشد. شورا، اوراق بهادار قابل معامله را تعیین و اعلام خواهد کرد. مفهوم ابزار مالی و اوراق بهادار در متن این قانون، معادل هم در نظر گرفته شده است.
15	اوراق مشارکت	اوراق بهادار با نامی که با مجوز “بورس” به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین جهت تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های نوسازی و توسعه شرکت‌های پذیرفته شده در “بورس” منتشر می‌شود. این اوراق بدون تضمین دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران انتشار می‌یابند.
16	اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام	آن گروه از (اوراق مشارکت) (ناشر) است که در سررسید نهایی و یا قبل از آن قابل تبدیل به سهام همان شرکت (ناشر) باشد.
17	ایستگاه معاملاتی	پایانه‌ی معاملاتی کارگزار است که با سامانه‌ی معاملاتی بورس در ارتباط می‌باشد. هر “ایستگاه معاملاتی” با کدی مشخص می‌شود که به آن “کد ایستگاه معاملاتی” گویند. ایستگاه‌های معاملاتی هر کارگزار با کدهای جداگانه تعریف می‌شود.
18	بازارگردان	کارگزار/ معامله‌گری است که با اخذ مجوز لازم و با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق‌بهادار معین و تحدید دامنه‌ی نوسان قیمت آن، به داد و ستد آن اوراق می‌پردازد.
ردیف	https://najafi8.ir/	تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
19	بازارگردانی	فعالیتی است که با هدف کاهش دامنه‌ی نوسانات قیمت اوراق‌بهادار و تامین نقدشوندگی آن با مجوز “سازمان” توسط “کارگزار” انجام می‌شود.
20	بازارهای خارج از بورس	بازاری است در قالب شبکه‌ی ارتباط الکترونیک یا غیرالکترونیک که معاملات اوراق بهادار در آن بر پایه‌ی مذاکره صورت می‌گیرد.
21	بانی	شخص حقوقی است که نهاد واسط برای تأمین مالی وی در قالب عقود اسلامی، اقدام به انتشار اوراق اجاره می‌نماید.
22	بستن نماد	توقف معاملات هر یک از انواع اوراق بهادار طی دوره‌ی معین طبق دستورالعمل مربوطه می‌باشد.
23	بنگاه	واحد اقتصادی که در تولید کالا یا خدمت فعالیت می‌کند، اعم از آن که دارای شخصیت حقوقی یا حقیقی باشد.
24	پذیرش مضاعف	پذیرش اوراق‌بهاداری است که علاوه‌بر “بورس” در بورس دیگری نیز پذیرفته شده باشد.
25	پذیره‌نویسی	فرایند خرید اوراق بهادار از ناشر و یا نماینده‌ی قانونی آن و تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد.
26	تابلوی بورس	تابلویی است که برای ارائه‌ی اطلاعات طبقه‌بندی‌شده‌ی اوراق‌بهادار به‌کار می رود از قبیل تابلوی اصلی و فرعی، تابلو اوراق‌ مشارکت دولتی و تابلوی اوراق مشارکت شرکت‌ها.
27	تخلف	هرگونه فعل یا ترک فعل که منجر به نقض قانون و یا مقررات شود.
28	تسویه و پایاپای	مرحله‌ی پایانی انجام معامله است که طی آن مالکیت اوراق‌بهادار به خریدار و وجوه حاصل از معامله به فروشنده منتقل می‌شود.
29	تعلیق پذیرش	توقف موقت معاملات اوراق بهادار درج شده در فهرست نرخ‌های بورس ناشی از نقض مفاد این دستورالعمل.
30	تقاضا	عبارت است از اعلام آمادگی برای خرید اوراق بهادار از طرف کارگزار خریدار.
31	جلسه رسمی معاملاتی	ساعاتی پیوسته از یک نشست کاری است که معاملات اوراق‌بهادار در این ساعات انجام می‌پذیرد. “بورس” می‌تواند در یک شبانه‌روز بیش از یک نشست رسمی معاملاتی داشته باشد.
32	حجم مبنا	تعداد اوراق‌بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد دادوستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز ، در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد.
33	حداقل سفارش انباشته	حداقل مقدار سفارشی است که بازارگردان موظف است طبق قرارداد بازارگردانی همواره در سفارش خرید یا فروش خود در سامانه‌ی معاملاتی بورس در هر نماد معاملاتی به‌صورت فعال نگهدارد.
34	حداقل معاملات روزانه	حداقل میزان معاملات در هر نماد است که بازارگردان موظف به انجام آن در یک روز معاملاتی می‌باشد.
35	حراج	سازوکاری برای دادوستد اوراق‌بهادار بر پایه‌ی انطباق سفارش‌های خرید و فروش مشتریان با درنظر گرفتن اولویت قیمت و زمان است.
36	حساب تضمین بورس	حساب ویژه ای است که به منظور ایفای تعهدات “کارگزاران” ناشی از فعالیت کارگزاری با هدف حمایت از سرمایه‌گذاران، افتتاح می‌شود.
37	حسابرس	موسسات حسابرسی عضو جامعه‌ی حسابداران رسمی ایران که امکان سنجی فنی، اقتصادی و مالی “طرح نوسازی و توسعه شرکت” را تایید می‌کند و گزارش پیشرفت کار، نرخ بازده و دیگر اطلاعات مالی طرح سرمایه‌گذاری را به اطلاع دارندگان “اوراق مشارکت” می‌رساند. حسابرس می‌تواند در عین حال “حسابرس” شرکت “ناشر” هم باشد.
ردیف	اصطلاح	تعریف
38	حسابرس معتمد	موسسه‌ی حسابرسی است که بر اساس ضوابط “دستوالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار” به عنوان موسسه‌ی حسابرسی معتمد سازمان پذیرفته شده است.
39	خرید گروهی	خرید اوراق‌بهادار توسط کارگزار با کد معین، و تخصیص آن به مشتریان است.
40	دارایی	مال منقول یا غیرمنقول با مشخصات تعیین‌شده در این دستورالعمل است که می‌تواند مبنای انتشار اوراق اجاره واقع شود.
41	دارایی‌های صندوق	منظور کلیه حقوق مادی و معنوی صندوق است از جمله وجوه دریافتی از سرمایه‌گذاران بابت پذیره‌نویسی اولیه‌ی واحدهای سرمایه‌گذاری و صدور واحدهای سرمایه‌گذاری، اوراق بهاداری که از محل این وجوه به نام صندوق خریداری می‌شود و کلیه حقوق، منافع و سود متعلق به آن‌ها، مطالبات صندوق از اشخاص و کارمزدهایی که مطابق اساس‌نامه یا امیدنامه برای صندوق دریافت می‌شود.
42	دامنه مظنه	حداکثر اختلاف بین قیمت سفارش خرید و سفارش فروش در هر نماد معاملاتی به درصد است که بازارگردان آن نماد، در سامانه‌ی معاملاتی بورس وارد می‌نماید. این درصد نسبت به قیمت سفارش خرید محاسبه می‌شود.
43	دامنه نوسان قیمت	پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه، طی یک یا چند جلسه‌ی رسمی معاملاتی بورس، قیمت می‌تواند نوسان داشته باشد.
44	دوره پذیره نویسی اولیه	مهلتی است که طبق ماده‌ی 8 برای فروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق به قیمت مبنا و تامین حداقل سرمایه مورد نیاز برای تشکیل و شروع فعالیت صندوق تعیین شده است.
45	سامانه معاملاتی	سیستم رایانه‌ای است که دریافت سفارش‌های خرید و فروش، تطبیق سفارش‌ها و در نهایت انجام معاملات از طریق آن انجام می‌شود.
46	سبد	مجموعه دارایی‌های مالی است که از محل وجوه سرمایه‌گذاران خریداری می‌شود.
47	سپرده‌گذاری	عملیاتی است که طی آن اوراق بهاداری که در سامانه معاملات به ثبت رسیده است، قابلیت معامله پیدا می‌کند.
48	سرمایه‌گذار خارجی	شخص خارجی که مجوز معامله را از سازمان بورس دریافت نموده باشد.
49	سرمایه‌گذاری خارجی راهبردی	سرمایه‌گذار خارجی که قصد تملک بیش از 10درصد سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس را دارد، یا پس از تملک سهام یک شرکت پذیرفته‌شده در بورس یا بازار خارج از بورس یک کرسی هیئت مدیره‌ی آن شرکت را در اختیار بگیرد.
50	سفارش	درخواست خرید و یا فروش اوراق‌بهادار است که توسط “مشتری” به کارگزار ارائه می‌شود.
51	سهام کنترلی	حداقل میزان سهام مورد نیاز برای آن‌که دارنده‌ی آن قادر به تعیین اکثریت اعضای هیات مدیره‌ی شرکت باشد.
52	سهام مدیریتی	میزانی از سهام یک شرکت که دارنده آن طبق اساسنامه اختیار تعیین حداقل یک عضو را در هیات مدیره شرکت دارد.
53	سهامدار/ سهامداران عمده	سهامدار یا سهامدارانی که توانایی هدایت سیاست‌های مالی و عملیاتی ناشر به‌منظور کسب منافع از فعالیت‌های آن را دارا هستند.
54	سهم شناور آزاد	بخشی از سهام آن شرکت است که دارندگان آن همواره آماده‌ی عرضه و فروش آن سهام می‌باشند، و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.
55	شاخص	نماگری است که تغییرات قیمت یا بازده‌ی یک یا مجموعه‌ای از اوراق‌بهادار را طی دوره‌ی زمانی مشخص نشان می‌دهد.
ردیف	AbcBourse.ir	تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
56	شایعه	اخباری حاکی از وجود اطلاعات مهمی است که به‌طور غیررسمی منتشر شده و توسط ناشر تایید یا تکذیب نشده است و احتمال می‌رود بر قیمت اوراق‌بهادار ناشر تاثیر بااهمیت داشته باشد.
57	شخص تحت کنترل	شخص حقوقی است که ناشر می‌تواند سیاست‌های مالی و عملیاتی آن را به‌منظور کسب منافع از فعالیت‌های آن شخص، هدایت نماید.
58	شرکت	شخص حقوقی که با رعایت قانون تجارت یا قانون خاص حسب مورد تشکیل شده باشد.
59	شرکت مادر (هلدینگ)	شرکتی که با سرمایه‌گذاری در شرکت سرمایه‌پذیر جهت کسب انتفاع، آن‌قدر حق رای کسب می‌کند که برای کنترل عملیات شرکت، هیئت مدیره را انتخاب کند و یا در انتخاب اعضای هیئت مدیره موثر باشد.
60	صندوق سرمایه‌گذاری	نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار می‌باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند.
61	ضامن	شخص حقوقی است که پرداخت مبالغ اجاره‌بها و حسب مورد بهای خرید دارایی مورد اجاره و نیز سایر وجوهی که بانی ملزم به پرداخت آن به ناشر می‌باشد را تعهد و تضمین می‌نماید.
62	عامل پرداخت	شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه‌ی وجوه است که نسبت به پرداخت‌های مرتبط با اوراق اجاره در سررسیدهای معین به سرمایه‌گذاران اقدام می‌نماید.
63	عامل فروش	شخص حقوقی است که نسبت به عرضه و فروش اوراق اجاره از طرف نهاد واسط اقدام می‌نماید.
64	عرضه	عبارت است از اعلام آمادگی برای فروش اوراق‌بهادار از طرف کارگزار فروشنده.
65	عرضه اولیه	منظور نخستین عرضه‌ی اوراق‌بهادار شرکت، پس از پذیرش آن در بورس است.
66	عرضه خصوصی	فروش مستقیم اوراق بهادار توسط “ناشر” به سرمایه‌گذاران نهادی است.
67	عرضه عمومی	عرضه‌ی اوراق بهادار منتشره به عموم جهت فروش.
68	فروش گروهی	فروش اوراق‌بهادار تجمیع شده‌ی تعدادی از مشتریان با کد معین کارگزار می‌باشد.
69	فروشنده	شخص حقوقی یا حقیقی معتبر است که اقدام به فروش دارایی به نهاد واسط می‌نماید.
70	فعالیت نامتعارف بازار	به‌هرگونه نوسان نامتعارف در قیمت یا حجم دادوستد اوراق‌بهادار ناشر اطلاق می‌شود.
71	فهرست نرخ‌های بورس	سندی رسمی است که به منظور مشخص نمودن اوراق بهادار قابل معامله، معاملات انجام شده‌ی اوراق بهادار و قیمت آن‌ها به تفکیک بازارهای اول و دوم، توسط بورس تنظیم و به اطلاع عموم می‌رسد.
72	قرارداد سلف	قراردادی است که براساس آن عرضه‌کننده مقدار معینی از دارایی پایه را بر اساس مشخصات قرارداد سلف در ازای بهای نقد به فروش می‌رساند تا در دوره‌ی تحویل به خریدار تسلیم کند، خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه‌ی خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش رساند. قرارداد مذکور نیز در این دستورالعمل به اختصار قرارداد سلف نامیده می‌شود.
73	قیمت آغازین	قیمتی است که در شروع جلسه‌ی رسمی معاملاتی برای هر ورقه‌ی بهادار در تابلو بورس اعلام می‌شود.
74	قیمت باز	نرخی است که اختیار تعیین آن از طرف “مشتری” به کارگزار واگذار می‌شود.
75	قیمت پایانی	قیمت هر ورقه‌ی بهادار در پایان هر جلسه رسمی معاملاتی بورس است که محاسبه و توسط “بورس” اعلام می‌شود.
ردیف	AbcBourse.ir	تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
76	قیمت پایه	قیمت مشخص و بدون قید و شرطی است که توسط فروشنده برای عرضه‌ی سهام در معاملات عمده تعیین و از طریق کارگزار فروشنده به بورس اعلام می‌شود و مبنای رقابت در معاملات عمده می‌باشد.
77	قیمت پیشنهادی	نرخی است که برای هر واحد اوراق بهادار از طرف کارگزار وارد سامانه معاملات می‌شود.
78	قیمت محدود	نرخی است که حداکثر یا حداقل آن از طرف “مشتری” به کارگزار اعلام می‌شود.
79	قیمت معین	نرخ ثابتی است که توسط “مشتری” برای انجام معامله به کارگزار اعلام می‌شود.
80	قیمت تعدیل‌شده‌ی پایانی	قیمتی است که پس از اعمال اثر تغییرات سرمایه یا تقسیم سود نقدی در قیمت پایانی محاسبه می‌شود.
81	قیمت مرجع	قیمت پایانی سهم یا قیمت تعدیل شده پایانی در روز معاملاتی قبل، حسب مورد است که توسط بورس محاسبه می‌شود.
82	کارگزار	موسسه‌ای (شرکتی) است که با مجوز “سازمان” به نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود حسب مورد، و براساس قوانین و مقررات مربوط، به دادوستد اوراق‌بهادار پذیرفته شده در بورس و سایر خدمات کارگزاری می‌پردازد.
83	کارگزار متعهد پذیره نویسی	کارگزاری است که در عرضه‌ی اولیه‌ی اوراق‌بهادار به بورس، هماهنگی برای تامین مالی خرید بخشی از اوراق را که به فروش نمی‌رسد، به عمل آورده باشد.
84	کارگزار معرف	کارگزاری که در پذیرش اوراق‌بهادار نقش مشاور و کارشناس را برای عرضه‌ی اولیه برعهده داشته باشد.
85	کد معاملاتی	شناسه‌ی “مشتری” جهت انجام معامله‌ی اوراق بهادار در سامانه‌ی معاملات است. این شناسه به صورت حروف، عدد، و یا ترکیبی از هر دو می‌باشد.
86	کد معاملاتی گروهی	شناسه‌ای است که برای ورود سفارش‌های خرید و یا فروش گروهی برای هر شرکت کارگزاری در سامانه‌ی معاملات تعریف شده است. این شناسه به‌صورت حروف، عدد، و یا ترکیبی از هر دو می‌باشد.
87	کنترل	توانایی راهبری سیاست‌های مالی و عملیاتی یک واحد تجاری به‌منظور کسب منافع از فعالیت‌های آن.
88	گواهی سرمایه گذاری	سندی است که مطابق اساس‌نامه از طرف صندوق به نام یک سرمایه‌گذار صادر می‌شود و معرف تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری در تملک آن سرمایه‌گذار است.
89	گواهی نامه حق تقدم (حق خرید)	گواهی‌نامه‌ای است که در آن میزان حق‌تقدم در خرید سهم، وجوه قابل واریز و مطالبات سهامدار در صورتی که وجود داشته باشد، قید شده است.
90	گواهی نامه نقل و انتقال و سپرده سهام	گواهی‌نامه‌ای است که دارایی سهام و میزان سهام سپرده شده‌ی سهامدار را نشان می‌دهد.
91	مبارزه با پولشویی	به منظور هماهنگ کردن دستگاه‌های ذی‌ربط در امر جمع‌آوری، پردازش و تحلیل اخبار، اسناد و مدارک، اطلاعات و گزارش‌های واصله، تهیه‌ی سیستم‌های اطلاعاتی هوشمند، شناسایی معاملات مشکوک و به منظور مقابله با جرم پولشویی شورای عالی مبارزه با پولشویی به ریاست و مسئولیت وزیر اقتصادی و دارایی و با عضویت وزرای بازرگانی، اطلاعات، کشور و رئیس بانک مرکزی با وظایف ذیل تشکیل می‌گردد:1. جمع‌آوری و کسب اخبار و اطلاعات مرتبط و تجزیه و تحلیل و طبقه‌بندی فنی و تخصص آن‌ها در مواردی که قرینه‌ای بر تخلف وجود دارد طبق مقررات؛ 2. تهیه و پیشنهاد آیین‌نامه‌های لازم در خصوص اجرای قانون به هیئت وزیران؛ 3. هماهنگ‌کردن دستگاه‌های ذی‌ربط و پیگیری اجرای کامل قانون در کشور؛ 4. ارزیابی گزارش‌های دریافتی و ارسال به قوه‌ی قضائیه در مواردی که به احتمال قوی صحت دارد و یا محتمل آن از اهمیت برخوردار است؛ 5. تبادل تجارب و اطلاعات با سازمان‌های مشابه در سایر کشورها در چهارچوب مفاد ماده (11).
ردیف	AbcBourse.ir	تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
92	محدودیت حجمی	حداکثر تعداد اوراق‌بهاداری است که در هر نماد معاملاتی طی هر سفارش در سامانه‌ی معاملات وارد می‌شود. این رقم مضرب صحیحی از واحد پایه معاملاتی متعارف است.
93	مشاور پذیرش	شخصی است که به عنوان رابط اصلی متقاضی و بورس، تمام یا بخشی از وظایف متقاضی در فرآیند پذیرش را به نمایندگی از طرف وی انجام می‌دهد.
94	مشتری	شخصی است که متقاضی خرید (یا فروش) اوراق‌بهادار است. “مشتری” می‌تواند نماینده‌ی قانونی خریدار یا فروشنده باشد.
95	معاملات	خرید یا فروش اوراق‌بهاداری است که در بورس پذیرفته شده است. هر معامله در صورتی قطعیت می‌یابد که به تایید “بورس” برسد.
96	معاملات خوشه‌ای	خرید یا فروش مجموعه‌ای از اوراق‌بهادار است که به‌طور یک‌جا معامله می‌شود.
97	معاملات اشخاص خارجی	خرید و فروش اوراق‌بهادار اشخاص خارجی است که حسب مورد، پس از اخذ مجوز از مراجع ذی‌ربط، اقدام به معامله اوراق‌بهادار می‌کنند.
98	معاملات اعتباری	معاملاتی است که درصدی از ثمن معامله از طریق بانک و یا موسسه‌ی مالی یا اعتباری تامین مالی شده باشد.
99	معاملات با اقربا	خرید و فروش اوراق بهادار با همسر و اقربای درجه‌ی یک (طبقه‌ی اول نسبی طبق تعریف قانون مدنی) است.
100	معاملات تجدید ساختار	انتقال اوراق‌بهادار از طرف شرکت مادر به شرکت‌های تابعه با هدف تجدید ساختار است.
101	معاملات چرخشی	معاملاتی است که با تکمیل چرخه‌ی آن ظرف یک جلسه‌ی معاملاتی، وضعیت مالکیت طرفین معامله تغییری نمی‌کند.
102	معاملات دوطرفه	معاملاتی است که کارگزار هم‌زمان نقش کارگزار خریدار و فروشنده را بر عهده دارد.
103	معاملات عمده	معاملاتی است که تعداد سهام مورد معامله از درصد معینی از کل سهام آن شرکت، یا حجم معاملات آن طی دوره معین، و یا حجم معاملات کل بازار طی مدت معین، بیشتر باشد.
104	معاملات مشروط	معاملاتی است که برای انجام و یا نحوه‌ی تسویه آن، شرایطی برابر مقررات “بورس” تعیین شده باشد.
105	معامله بلوک	معاملاتی است که در آن قواعد مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمی‌شود.
106	معامله ترجیحی	انتقال سهام شرکت‌های دولتی به کارکنان واحدها به‌منظور اجرای برنامه‌های خصوصی‌سازی است که به نرخ معینی انجام می‌شود.
107	مقررات	منظور قانون تجارت، قانون مالیات‌ها، قانون بازار اوراق بهادار، استانداردهای حسابداری و حسابرسی ملی، مصوبات هیئت وزیران، شورا، سازمان و سایر قوانین و ضوابط موضوعه در خصوص بازار اوراق‌بهادار و ناشر می‌باشد.
108	ناشر بازار خارج از بورس	ناشری که اوراق‌بهادار آن نزد سازمان ثبت شده و در بازار خارج از بورس پذیرفته شده باشد.
109	ناشر بورسی	ناشری که اوراق‌بهادار آن در بورس پذیرفته شده باشد.
110	ناشر غیر بورسی	ناشری که اوراق‌بهادار آن نزد سازمان ثبت شده؛ ولی در بورس یا بازار خارج از بورس پذیرفته نشده است.
111	نماد معاملاتی	شناسه‌ای است که برای هر یک از اوراق‌بهادار به‌صورت منحصربه‌فرد در سامانه‌ی معاملات تعریف شده است. این شناسه می‌تواند بصورت حروف، عدد و یا ترکیبی از هر دو باشد.
ردیف	AbcBourse.ir	تهیه شده در پایگاه اینترنتی آموزش صفر تا هزار بورس – مرجع آموزش بورس
112	نهادها و تشکل‌های تحت نظارت	کلیه نهادها و تشکل‌هایی که بر اساس قانون، مجوز تاسیس یا فعالیت خود را از شورا یا سازمان دریافت نموده باشند از قبیل بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس، کانون‌ها، بازارهای مشتقه، بورس‌های کالایی، شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و نهادهای مالی.
113	نهادهای مالی	منظور نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهاداراند که از آن جمله می توان به کارگزاران، کارگزاران/ معامله‌گران، بازارگردانان، مشاوران سرمایه‌گذاری، موسسات رتبه‌بندی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی، شرکت‌های تامین سرمایه و صندوق‌های بازنشستگی اشاره کرد.
114	واحد پایه معاملاتی متعارف	حداقل میزان اوراق‌بهادار در هر معامله است که توسط “بورس” تعیین می‌شود.
115	واحد پایه معاملاتی نامتعارف	میزان اوراق‌بهاداری که از واحد پایه‌ی معاملاتی متعارف کمتر است.
116	واحد سرمایه‌گذاری	کوچک‌ترین جزء سرمایه صندوق می‌باشد.
117	واحد نظارتی	واحدی در سازمان یا بورس که حسب وظایف خود، مسئولیت نظارت بر رعایت قانون و مقررات توسط ناشر را بر عهده دارد.
118	واحدهای سرمایه‌‌گذاری باطل شده	واحدهای سرمایه‌گذاری باطل شده در هر زمان، عبارت است از واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق که از زمان شروع پذیره‌نویسی تا آن زمان مطابق این اساس‌نامه باطل شده است.
119	واحدهای سرمایه‌گذاری منشرشده	واحدهای سرمایه‌گذاری منتشر شده در هر زمان عبارت از واحدهای سرمایه‌گذاری است که صندوق از زمان شروع پذیره‌نویسی تا آن زمان صادر نموده است.
120	واحدهای سرمایه‌گذاری نزد سرمایه‌گذاران	واحدهای سرمایه‌گذاری است که در یک زمان معین براساس گواهی‌های سرمایه‌گذاری صادره، در مالکیت سرمایه‌گذاران است.