آموزش معاملات آتی سکه و سهام
معاملات آتی سکه و سهام از جمله معاملاتی است که می‌توان با سرمایه کم نیز انجام داد. شما می‌توانید با سرمایه کمی وارد شوید اما حتی بیشتر از پنج برابر آورده خود سود کنید. البته توجه داشته باشید به همان میزان که سود شما بیشتر می‌شود؛ ریسک سرمایه شما نیز بیشتر می‌شود. این از مهم‌ترین مواردی است که در قسمت اول معاملات آتی می‌خوانید. در این قسمت نیز قرار است به همان منوال پیشروی کنیم. دقت داشته باشید بهتر است از قبل اطلاعات نسبی درباره بورس داشته باشید. بنابراین توصیه می‌شود دیگر مقالات الف بورس از جمله مجامع بورسی، تحلیل بین بازاری، اطلاعات زدگی، نکاتی برای سرمایه گذاری در بازارهای پرنوسان و قسمت اول معاملات آتی سکه و سهام را نیز مطالعه کنید.
فهرست مطالب . . .
- چه کسانی از بازار معاملات آتی سکه و سهام سود می‌برند؟
- ذی نفعان بازرا معاملات آتی سکه و سهام
- آربیتراژ گران در معاملات آتی سکه و سهام
- مدیریت ریسک در بازار معاملات آتی سکه و سهام
- آربیتراژ در معاملات آتی سکه و سهام چیست؟
- تاثیر تصمیمات شرکتی بر دارندگان موقعیت‌های باز در بازار معاملات آتی سکه و سهام
- در صورتی که شرکت اقدام به تقسیم سود کند
- اگر شرکت اقدام به افزایش سرمایه کند
- Call Margin در معاملات آتی سکه و سهام چیست؟
- در بازار کاهشی چگونه سود ببریم؟
چه کسانی از بازار معاملات آتی سکه و سهام سود می‌برند؟
در هر بازار افراد ذی نفع زیادی وجود دارد. برای مثال در بازار بورس افرادی که کارگزاری دارند سود زیادی می‌برند. درست است که کارمزد کارگزاری‌ها زیاد نیست اما امروز تعداد مراجعات به آن‌ها بسیار زیاد شده است. آن‌ها مشتریان زیادی پیدا کرده‌‌اند بنابراین سود بسیاری هم کسب می‌کنند. و یا در بازار میوه افرادی که میوه‌های پلاسیده را برای گاو و گوسفند خریداری می‌کنند نیز همانند فروشنده سود می‌کنند. این در حالی است که کسی آن‌ها را به حساب نمی‌آورد.
ذی نفعان بازرا معاملات آتی سکه و سهام
معامله گری هم در بورس سود بسیاری دارد و هم در بازار آتی می‌تواند سودمند باشد. معامله گر به افرادی می‌گویند که با استفاده از معاملات زیاد از نوسانات قیمت سود می‌برند. در واقع این افراد می‌توانند بیشتر از بازار نقد از بازای آتی سود ببرند. چراکه در بازار نقد، در شرایطی که پیش بینی می‌شود بازار صعودی باشد؛ می‌توان از نوسانات قیمت سود برد. این در حالی است که در بازار آتی در زمانی که پیش بینی می‌شود قیمت کاهش پیدا می‌کند نیز می‌توان سود کرد. علاوه بر آن در زمان افزایش قیمت نیز سود منتظر شماست! در بازار آتی در زمان کاهش قیمت می‌توان از طریق اخذ موقعیت فروش در قیمت بالاتر و خرید دوباره در قیمت پایین‌تر به سود به روش معامله گری دست یافت.
توجه داشته باشید که در قسمت اول این مقاله به عدم نیاز سهام اشاره کردیم. این بدان معنی است که برای اتخاذ موقعیت‌های خرید یا فروش نیازی به داشتن سهم پایه در کد معاملاتی نیست. در قسمت اول همچنین اشاره کردیم که موقعیت فروش به معنی تعهد به فروش سهم در سررسید و موقعیت خرید به معنی تعهد خرید سهم در سررسید می‌باشد. این یعنی فروشنده در پایان قرارداد باید سهم را داشته باشد و نیازی نیست در طول مدت قرارداد سهم را نگه دارد!
آربیتراژ گران در معاملات آتی سکه و سهام
آن‌ها بسیار زیرک هستند. آربیتراژ گران از تفاوت قیمت‌ها در بازار آتی و بازار نقد سود می‌برند. فرض کنید شرایطی پیش می‌آید که پیش بینی می‌شود قیمت یک سهم در بازار نقد افزایش پیدا می‌کند. سهام در بازار آتی کمی گران‌تر از سهام در بازار نقد معامله می‌شود. در این شرایط آربیتراژ گران سهام را در بازار نقد خریداری و در بازار آتی به فروش می‌رسانند. در این شرایط آن‌ها سود هنگفتی دریافت کرده اند! البته توجه داشته باشید که نیازی نیست سهم در طول مدت قرارداد نزد فروشنده بماند. اما یک آربیتراژ گر خوب می‌داند که نگه داشتن سهم در طول قرارداد، ریسک تغییر قیمت را بین دو بازار تقسیم می‌کند. همین موجب می‌شود سود قطعی باشد.
حال فرض کنید قیمت سهام در بازار نقد منفی می‌شود. در این حالت قیمت در بازار آتی کمتر از بازار نقد است. کسانی که سهم موردنظر را در بازار نقد دارند؛ آن را در بازار نقد می‌فروشند و در بازار آتی دوباره همان سهم را خریداری می‌کنند. توجه داشته باشید که قیمت در بازار آتی کمتر است. آن‌ها در سررسید سهم موردنظر را تحویل می‌گیرند. این کار نیز سود مخصوص به خود را در پی دارد. اول اینکه سهم را در سررسید مشخص از آن خود کرده اند. دوم اینکه سپر محافظی برای زیان ناشی از کاهش قیمت به دور خود کشیده اند.
مدیریت ریسک در بازار معاملات آتی سکه و سهام
افراد بسیاری هستند که فاقد قدرت پیش بینی قیمت‌ها در آینده می‌باشند. این افراد نمی‌توانند به خوبی قیمت‌ها را در بازار نقد پیش بینی کنند. همچنین نمی‌توانند ریسک کاهش قیمت را نیز بپذیرند. آن‌ها به دنبال حذف ریسک نوسانات هستند. توجه داشته باشید که این ریسک هم در جهت مثبت و هم در جهت منفی می‌تواند ظاهر شود.
مدیریت ریسک در بازار معاملات آتی سکه و سهام
مثال می‌تواند بهتر این کار را توضیح دهد. فرض کنید کسی می‌خواهد سهام را در روزهای پایانی مجمع خریداری کند. این کار به او در دریافت سود تقسیمی کمک می‌کند. این فرد در اولین گام باید سررسید مناسب را انتخاب کند. تاریخ سررسید باید قبل از تاریخ برگزاری مجمع باشد. وی در گام بعدی اقدام به اتخاذ موقعیت خرید با قیمت مشخص می‌کند. فراموش نکنید که زمان سررسید قبل از تاریخ برگزاری مجمع است. پس او با دریافت سهام در آن تاریخ جزو سهام داران محسوب می‌شود. در این حالت می‌تواند از مزایای آن بهره مند شود. دقت داشته باشید که در این مثال می‌توان عنوان کرد که فرد از طریق پیش خرید کردن سهم به قیمت مشخص توانسته است ریسک نوسانات قیمتی را حذف کند. این شرایط می‌تواند هم برای خریدار و هم فروشنده اتفاق بیفتد.
آربیتراژ در معاملات آتی سکه و سهام چیست؟
آربیتراژ زمانی اتفاق می‌افتد که شما از دو بازار متفاوت از طریق اختلاف قیمت سود ببرید. این تفاوت می‌تواند هم از طریق زمانی باشد و هم طریق مکانی. برای مثال در بازارهای نقد و آتی تفاوت در زمان خرید و فروش است این در حالی است که می‌توان این تفاوت نرخ را در دو بازار با مکان جغرافیایی متفاوت نیز جست و جو کرد.
دولت‌ها در تلاش هستند تا آربیتراژ را به صفر برسانند. چراکه به نوعی واسطه گری است. بنابراین آن‌ها می‌توانند از طریق یکپارچه سازی بازارهای مالی این کار را انجام دهند. یکپارچه سازی که در ایران انجام شده است اختلاف در مکان بازار را نزدیک به صفر رسانده است.
توجه داشته باشید که آربیتراژ در بازارهای کالایی همچون گذشته جولان می‌دهد. آن هم به علت این است که در این بازارها هزینه نگهداری، حمل و نقل و… موجب قیمت‌های متفاوت در بازار شده است.
همانطور که گفتیم آربیتراژ از طریق تفاوت زمانی نیز می‌تواند انجام شود. برای مثال فردی در بازار نقد یا آتی سهامی را خریداری کرده است. دلیل خرید و فروش او حذف ریسک نوسانات قیمت است. او پس از چندی سهام را در بازار دیگر به فروش می‌رساند. این همان آربیتراژ زمانی است که به آن اشاره کردیم.
در صورتی که قیمت‌های آتی بیشتر از قیمت نقد باشد؛ آربیتراژ گر می‌تواند سهم را در بازار نقد خریداری و به قیمت مشخص در یک زمان در بازار آتی آن را به فروش رساند.
تاثیر تصمیمات شرکتی بر دارندگان موقعیت‌های باز در بازار معاملات آتی سکه و سهام
توجه داشته باشید که زمانی که سهم در بازار نقد بسته می‌شود؛ در بازار آتی نیز دیگر نمی‌توان آن سهم را معامله کرد. این عدم امکان معامله در تمام سررسید‌ها تا زمان باز شدن در بازار نقد ادامه می‌یابد.
در صورتی که شرکت اقدام به تقسیم سود کند
در بورس تهران به منظور کاهش و حذف ریسک پیش بینی سود قبل از باز شدن نماد در بازار آتی، سود مصوب از آخرین قیمت تسویه روزانه کسر می‌شود. این تغییر در قیمت تسوه در حساب طرفین لحاظ نمی‌شود. در نتیجه افرادی که در بازار هستند، در صورتی که برگزاری مجمع در طی دوره باشد؛ می‌توانند برای تعیین ارزش آتی سهم سود تقسیمی را از قیمت کسر نکنند. به مثال زیر توجه کنید.
اتخاذ موقعیت خرید با قیمت ۴۰۰۰ ریال
آخرین قیمت تسویه قبل از برگزاری مجمع ۴۵۰۰ ریال
سود تقسیمی در مجمع ۶۰۰ ریال
در این مثال تعدیل در قیمت تسویه به شکل زیر محاسبه می‌شود:
۴۵۰۰-۶۰۰=۵۰۰ ریال
دقت داشته باشید که در این حالت تغییری در حساب دارندگان موقعیت باز اتفاق نمی‌افتد.
در صورتی که بعد از بازگشایی نماد معاملات روی قیمت بالاتر انجام شود؛ نحوه محاسبه سود و زیان روزانه برای دارندگان موقعیت خرید از ابتدای اتخاذ موقعیت به شکل زیر است:
۴۵۰۰-۴۰۰۰=۵۰۰ ریال
+ سود واریز شده به حساب خریدار قبل از برگزاری مجمع به ازای هر سهم
+ تغییر در قیمت تسویه از ۴۵۰۰ به ۳۹۰۰ بدون تغییر در حساب مشتری
+ افزایش قیمت تسویه از ۳۹۰۰ به ۳۰۰
اگر شرکت اقدام به افزایش سرمایه کند
این کار منجر به تعدیل آخرین قیمت تسویه روزانه در قراردادهای بازار معاملات آتی سکه و سهام و به طور کلی معاملات این بازار می‌شود. در این حالت بورس قبل از بازگشایی نماد اقدامات لازم روی قراردادهای سهم پایه را انجام می‌دهد.
Call Margin در معاملات آتی سکه و سهام چیست؟
بگذاری سری به قسمت اول بزنیم. در قسمت اول خواندید وجه تضمین به عنوان ضمانت اجرای تعهدات از طرفین معامله دریافت و در حساب کارگزاری بلوکه می‌شود. در ایران این مبلغ حدود ۲۰ درصد از قرارداد است. در صورتی که مشتری سود کند؛ سود به شکل روزانه به حساب وی واریز می‌شود. اما در صورتی که زیان کند؛ این مبلغ تا زمانی که به اندازه حداقل وجه تضمین برسد از حساب او کسر می‌شود. پس از رسیدن به این سطح، مشتری اخطار کسری موجودی دریافت می‌کند. اینجاست که باید حساب خود را به میزان وجه تضمین شارژ کند. یا موقعیت باز خود را ببندد. به این حالت است که می‌گویند Call Margin رخ داده است.
در صورتی که این کار انجام نشود؛ کارگزاری به مشتری اعلام و موقعیت باز او را در بازار عادی می‌بندد. اما در برخی موارد ممکن است کارگزاری نتواند این کار را انجام دهد. آن هم به این دلیل که سفارشی ثبت نمی‌شود. در این حالت بازار جبرانی تشکیل می‌شود. دقت داشته باشید که کارگزاری تنها در ساعات عادی بازار می‌تواند موقعیت مشتری را ببندد. بنابراین محدودیت زمانی نیز دارد.
بازار جبرانی در سه دوره زمانی تشکیل می‌شود. در دوره زمانی اول میزان دامنه نوسان دو برابر است. در دوره زمانی دوم میزان دامنه نوسان سه برابر است. در دوره زمانی سوم اما این دامنه نوسان حذف می‌شود. با نبود سفارش در هر دوره به دوره بعدی موکول می‌شود. در صورتی که در دوره زمانی سوم معامله‌‌ای صورت نگیرد؛ محدودیت دامنه نوسان حذف می‌شود.
در بازار کاهشی چگونه سود ببریم؟
استراتژی های بازار معاملات آتی سکه و سهام
در بازار معاملات آتی سکه و سهام می‌توان در هر صورت سود کرد. زمانی که پیش بینی می‌شود قیمت‌ها در بازار نقد نزولی شود؛ می‌توان از طریق فروش سهم از ضرر بیشتر جلوگیری کرد. در این حالت می‌توان برای خرید صبر کرد تا قیمت‌ها به اصطلاح به کف برسند. به این ترتیب فاصله قیمت ایجاد شده است که می‌تواند از ما در برابر زیان بیشتر حفاظت کند. از مزایای بازار آتی امکان نوسان گیری در شرایط منفی است. از استراتژی‌هایی که دراین شرایط می‌توان اتخاذ کرد ایجاد موقعیت فروش در سهمی است که انتظار کاهش نرخ آن را داریم. دو رویکرد اصلی در این استراتژی است:
- ایجاد موقعیت فروش، کاهش قیمت سهم و در نهایت بستن موقعیت فروش از طریق ایجاد موقعیت خرید در قیمت پایین‌تر
- ایجاد موقعیت فروش و تحویل سهم در سررسید
معاملات آتی سکه و سهام از جمله معاملات بازار آتی است که امروز روند افزایشی داشته است. در صورتی که قسمت قبل این مقاله را خوانده باشید؛ متوجه می‌شوید می‌توان حتی در ضرر سود کرد! این کار با کمی هوشمندی و اطلاعات کافی از بازار ممکن است. بنابراین برای افزایش اطلاعات خود می‌توانید از ما کمک بگیرید. تیم مجرب الف بورس در تلاش است تا با ارائه مقالات مناسب شما را از زیان مسون بدارد. از جمله این مقالات می‌توان به آشنایی با شرکت DTCC، نرخ بازده سهام، بیزاری از باخت و اعتیاد ترید کردن اشاره کرد. امیدواریم برایتان مفید بوده باشد.
