اصطلاحات بورسی (2)

اصطلاحات بورسی (2)

نــماد

در واقع نام اختصاری شرکت های پذیرفته شده در بورس است.

برای مثال، نماد شرکت پالایشگاه تبریز در بورس، شبریز است.

حرف اول نماد، برگرفته از صنعتی است که شرکت در آن قرار دارد و بخش دوم نماد، در واقع خلاصه نام شرکت است.

مثلا در نماد شبریز ، حرف ش بیانگر صنعت فراورده های نفتی و کلمه تبریز، مخفف عبارت پالایشگاه تبریز است. که در نتیجه شده شبریز

فعالان بورس، عمدتا بجای استفاده از نام کامل شرکت ها، نماد آنها را بکار می برند.

تـوقـف نـماد

گاهی اوقات، معاملات سهام برخی شرکت ها در بورس بصورت موقتی، متوقف می شود.

در این حالت، اصطلاحا می گویند نماد شرکت متوقف شده است.

عمدتا بورس زمانی نماد یک شرکت را متوقف می کند که رویدادی حائز اهمیت درخصوص آن شرکت اتفاق افتاده باشد، به نحوی که این رویداد بتواند موجب افزایش یا کاهش بیش از اندازه قیمت سهام شرکت شود.

برای مثال، قبل از برگزاری مجامع سالیانه شرکت، نماد آن شرکت متوقف می شود، زیرا در مجمع سالیانه، سود سهامداران مشخص خواهد شد و این موضوع، می تواند بر قیمت سهم بعد از مجمع، تأثیر زیادی داشته باشد.

طبیعتا توقف نماد در اینگونه موارد، به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا پس از انتشار اطلاعات کامل و شفاف شدن وضعیت شرکت، در شرایط یکسان و عادلانـه، درخصوص خرید، فروش و یا نگهداری آن سهم تصمیم گیری کنند.

نماد معاملاتی بـاز و بـسـتـه چیست؟

پس از آنکه شرکت های سهامی عام در بازار بورس پذیرفته شدند، برای اینکه اوراق سهام آنها در بازار بورس قابل داد و ستد باشد ، باید نماد معاملاتی آنها در تابلو بورس بازشود.

پس از بازشدن نماد معاملاتی، خرید و فروش سهام به طور مرتب و روزانه انجام می شود.

حال اگر مدیران شرکت بخواهند، هرگونه تغییری در اصول اساسی شرکت ایجاد کنند ، باید نماد معاملاتی شرکت در تابلوی بورس بسته شود و امکان دادوستد سهام منتفی گردد و متوقف بشود .

مـجمــع

به گردهمایی سهامداران و مدیران شرکت که به منظور تصمیم گیری درخصوص مسائل مهم شرکت برگزار می شود، مجمـع گفته می شود.

سهامداران شرکت، متناسب با میزان سهم خود، در مجامع حق رأی دارنـد.

هیئت مدیره شرکت موظف است حداقل 10 روز قبل از برگزاری مجمع، آگهی برگزاری مجمع را در روزنامه کثیرالانتشاری که به عنوان روزنامه رسمی شرکت انتخاب شده است، منتشر کند تا سهامداران از این موضوع مطلع شوند.

EPS چـیست ؟ 
سود هر سهم است. هر گاه کل سود پس از کسر مالیات را به تعداد سهام  تقسیم نماییم؛ سود هر سهم به دست می آید.

EPS پیش بینی شده : عبارتست از سود هر سهم که شرکت برای سال مالی که در پیش است پیش بینی میکند.

EPS تحقق یافته : عبارتست از سود هر سهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.

DPS چـیست ؟ 

به مقدار سودی که شرکت تقسیم می کند و به طور نقدی به دست سهامدار می رسد DPS گفته می شود.

اینکه چه  میزان از سود تحقق یافته هر سهم به صورت نقدی توزیع شود و چه میزان در شرکت باقی بماند تصمیمی است که در مجمع عادی سالیانه توسط هیات مدیره به مجمع پیشنهاد داده می شود و سپس به تصویب سهامداران می رسد .

درآمد باقی مانده به چه معناست؟

در آمد باقی مانده بخشی از درآمد شرکت است که بین سهامداران تقسیم نشده است ولی به عنوان ذخیره انباشت شده برای رشد شرکت یا استفاده از آن در موارد اضطراری نگه داری می شود.

در آمد باقی مانده را سود تقسیم نشده، مازاد درآمد یا ذخیره نیز می نامند .

تعدیل سـود

شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس موظفند بصورت مستمر ودر دوره های سه ماهه (کنترل شود)، عملکرد واقعی خود را بررسی کرده و ضمن مقایسه عملکرد واقعی با بودجه پیش بینی شده، پیش بینی جدید خود از میزان سودآوری شرکت را براساس عملکرد واقعی به بازار منعکس کنند.

به عنوان مثال، شرکت الف پیش بینی کرده است که در پایان سال مالی1397، 100تومان سود به ازای هر سهم بدست آورد.

اما پس از گذشت سه ماه از فعالیت شرکت و با بررسی عملکرد این سه ماه، پیش بینی خود را تغییر داده و از 100 تومان به 110 تومان افزایش می دهد. همین شرکت ممکن است پس از بررسی عملکرد شش ماهه خود، به این نتیجه برسد که سود 110 تومانی قابل تحقق نیست و پیش بینی سود شرکت، باید به 95 تومان کاهش یابد. تغییرات این چنینی در سود پیش بینی شده را اصطلاحا تعدیل سود می گویند.

صف خـرید و صف فـروش

وقتی حجم تقاضا برای یک سهم در بورس،از حجم عرضه آن سهم بیشتر باشد،برای آن سهم صف خرید تشکیل می‌شود.

تشکیل صف خرید برای یک سهم نشان دهنده اقبال سرمایه گذاران به آن سهم است.

درنقطه مقابل،وقتی حجم عرضـه یک سهم در بورس،بیشتر از حجم‌تقاضا برای آن سهم باشد،برای سهم مذکور صف فروش شکل می‌گیرد.

تشکیل صف فروش برای یک سهم، می تواند حاکی از بی رغبتی سرمایه گذاران به آن سهـم است.

البته ذکر این نکته ضروری است که هر اندازه میزان نقدشوندگی در یک بورس بیشتر باشد، از حجم صف‌هی خرید و فروش سهام در آن بورس کاسته خواهد شد، زیرا در همه شرایط اعم از افزایش و کاهش قیمت سهام، همواره متقاضی برای سهام وجـود دارد و این، یعنی روان‌بودن فرایند معاملات در بورس و قابلیت نقدشوندگی بالا.

نکته‌ جالب و البته مهم درباره صف‌ خرید و فروش این است که باتوجه به تأثیر لحظه‌ای و بسیار سریع اطلاعات بر میزان عرضه و تقاضای سهام در بورس، معمولا بلافاصله پس از انتشار یک اطلاعات حائز اهمیت درخصوص سهام، صف خرید یا فروش برای آن سهم تشکیل می‌شود، بنابراین سرعت عمل سرمایه‌گذاران در تصمیم‌گیری برای خرید و فروش یک سهم در موفقیت آنها برای سرمایه‌گذاری بسیار حائز اهمیت است.

برای مثال، انتشار خبری درخصوص آزادسازی نرخ سیمان، می‌تواند موجب انتظار سرمایه‌گذاران برای افراد درآمد و سودآوری شرکت‌های سیمانی و در نتیجه، افزایش تقاضای آنها برای خرید سهام شود

و همین امر،در فاصله کوتاهی،تشکیل صف خرید و افزایش قیمت سهام شرکت‌های سیمانی را بدنبال خواهد داشت،

بنابراین سرمایه‌گذارانی که زودتر از دیگران برای خرید این‌سهم اقدام کنند،طبیعتا بیشتر از دیگران سود بدست خواهندآورد.

حـجـم مـبـنـا

حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد.

بنابراین، درصورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم مبنا باشد،

به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت.

در حال حاضر، حجم مبنای شرکت های پذیرفته شده در بورس، هشت ده هزارم است.

بنابراین، اگر به عنوان مثال تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس 20 میلیون سهم باشد، تنها درصورتی قیمت سهام این شرکت در طول یک روز می تواند 5 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل 16 هزار سهم شرکت الف در طول روز، مورد داد و ستد قرار گیرد.

16000=0.0008*20000000

هدف از تعیین حجم مبنا، این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است، چراکه در غیر اینصورت، معامله حتـی چند عدد سهم یک شرکت، می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تأثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.

قیمت پایانی سهـم

قیمت پایانـی سهام یک شرکت،در واقع میانگین قیمت‌هایی است که آن سهم درطول روز،براساس آن قیمت‌ها مورد دادوستد قرار گرفته‌است.

البته سامانه معاملاتی بورس پس از محاسبه میانگین قیمت سهم در طول روز، بصورت خودکار بررسی می‌کند که آیا میزان معاملات سهم نیز به اندازه حجم مبنا بوده است یا خیر؟

طبیعتا اگر حجم معاملات سهم حداقل به اندازه حجم مبنا بوده باشد، میانگین محاسبه شده، به عنوان قیمت پایانی سهم در سامانه معاملات ثبت خواهد شد، اما اگر حجم معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد، به همان نسبت از میزان افزایش یا کاهش قیمت سهم هم کاسته شده و قیمت پایانی، بر این اساس محاسبه و در سامانه معاملات ثبت می‌شود.

به‌عنوان مثال،فرض‌کنید قیمت سهم الف درابتدای روز شنبه،200تومان و میانگین قیمت معاملات این سهم درطول روز شنبه نیز 206تومان باشد.

بنابراین،میانگین قیمت سهم درپایان روز شنبه،در مقایسه با ابتدای روز، 6تومان،یعنی3درصد رشد داشته‌است.

حال اگر تعداد سهام معامله‌شده شرکت الف درطول روز شنبه،برابر باحجم مبنا باشد،قیمت پایانی سهم در روز شنبه،همان 206تومان خواهدبود

اما اگر تعداد سهام معامله شده شرکت الف، تنها معادل نصف حجم مبنای تعیین شده برای این سهم باشد، طبیعتا میزان افزایش سهم نیز از 6 تومان، به 3 تومان کاهش یافته و قیمت پایانی سهم در روز شنبه، 203 تومان تعیین خواهد شد.

لازم به‌ذکر است که

قیمت پایانی سهم دریک روز،به عنوان قیمت پایه آن سهم درابتدای روز بعد،در سامانه معاملات بورس درنظر گرفته‌می‌شود.

نوسان نامحدود در روزهای خاص :

اولین روز معامله پس از انتشار اطلاعیه تعدیل شرکت با EPS بیش از 20 درصد و 5 تومن تغییر

اولین روز معامله پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه

اولین روز معامله پس از نوسان 20 درصدی قیمت سهم

اولین روز معامله پس از تصویب افزایش سرمایه

سهام فعال به چه معنا ست؟

سهامی است که به طور مکرر و روزانه مورد معامله قرار می گیرد و با این ویژگی ، از سهامی که نیمه فعال است و کمتر مورد معامله قرار می گیرد، متمایز می شود. سهام شرکت های بزرگ ومهم می بایست سهام فعال باشند به خصوص شرکت هایی که نسبت به تحولات اقتصادی وسیاسی حساس هستند و بنابراین در معرض تغییرات ناگهانی قیمت قرار دارند.

سهام غیر فعال چه سهامی هستند؟

این سهام به ندرت در بازار مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد،هرچند در شمار سهام فهرست شده‌است.

سهام غیر فعال، سهامی است که به سختی خریدار یا فروشنده ای برای آن ها یافت می شود.

اختلاف بین قیمت خرید و فروش چنین سهامی ، ممکن است بسیار زیاد باشد.

بازار حساس به چه معناست؟

بازار سهامی که به تحولات سیاسی و اقتصادی نظیر بودجه سالانه، رشد نامطلوب صنعتی، قیمت ارز ، قیمت انرژی ، حذف یا مقرارت نظارت بر قیمت ها، تغییر دولت و امثال آن به شدت واکنش نشان می دهد، بازار حساس نام دارد.

بازار ضعیف و کم رونق به چه معناست؟

بازار ضعیف به بازاری گفته می شود که خریداران اندکی در آن حضور داشته باشند.

در این بازار قیمت با اندکی فشار فروش رو به تنزل می گذارد.

تاریخچه      ⇐  تاریخچه بورس در جهان و ایران

آموزش اول ⇐  شرکت ها و انواع آن

آموزش دوم ⇐ شرکت های سهامی ( انواع ، فرآیند تشکیل ، تفاوت ها )

آموزش سوم ⇐ هیات مدیره شرکت کیست؟

آموزش چهارم ⇐ انواع مجامع عمومی شرکتهای سهامی

آموزش پنجم ⇐ مزایای بورس برای افراد و شرکت ها

آموزش ششم ⇐ انواع بازارهای مالی

آموزش هفتم ⇐  بازارهای  اول – دوم –  پایه (الف – ب – ج) و بازار SME

آموزش هشتم ⇐ کارگزاران بورس

آموزش نهم ⇐ اصطلاحات و دانستنی های مقدماتی بورس (1)

آموزش دهم ⇐ اصطلاحات و دانستنی های مقدماتی بورس (2)

آموزش یازدهم ⇐ اصطلاحات تخصصی بورس

آموزش دوازدهم ⇐ افزایش سرمایه شرکت ها

آموزش سیزدهم ⇐ روش های تحلیل و کسب درآمد از بورس

آموزش چهاردهم ⇐ موقع خرید به چه نکاتی توجه کنیم..؟

آموزش پانزدهم ⇐ کارمزد معاملات

• فایل های مرتبط

واژگان بورسی (۹ صفحه)

واژگان فاندامنتال و بازار سرمایه (۳ صفحه)

واژگان تکنیکالی و مرسوم بازار سرمایه (۵ صفحه)

فرهنگ واژگان بورس (۱۱ صفحه)

لغت نامه بورس (۱۶ صفحه)

• فایل های صوتی مرتبط

۱- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (1) – EPS 

۲- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (2) – EPS 

۳- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (3) – P/E 

۴- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (4) 

۵- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (5) – تاریخچه بورس

۶- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (6) 

۷- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (7) – توقف و بازگشایی نماد

۸- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (8) – شاخص

۹- مفاهیم و اصطلاحات بورسی (9) – شاخص(2)